Βασικοί κανόνες πιλόττας

ΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ

Η πιλόττα είναι ένα παιχνίδι που παίζεται με τα τριάντα δύο (μεγάλα) φύλλα (χαρτιά) μιας τράπουλας. Είναι παιχνίδι για δύο έως τέσσερις παίκτες, αν και κυρίως συναντάται στην εκδοχή των τεσσάρων παικτών, όπου οι παίκτες σχηματίζουν δύο ομάδες (ζευγάρια – σύντροφοι). Ανήκει στην κατηγορία χαρτοπαιγνίων αγοράς - διεξαγωγής με χαρτωσιές - μπάζες, όπως η πρέφα και το μπριτζ. Το παιχνίδι μπορεί να διεξαχθεί και με δύο ή τρεις παίκτες αλλά το πιο ενδιαφέρον και ευρέως διαδεδομένο είναι το παιχνίδι τεσσάρων παικτών, το οποίο και θεωρείται η επιτομή της πιλόττας. Για τον λόγο αυτό πολλοί παίκτες προτιμούν να παίζουν πάντοτε με συγκεκριμένο συμπαίκτη - σύντροφο, ώστε να μπορούν να συνεννοούνται καλύτερα κατά τη διάρκεια των παιχνιδιών.

Αρχικά, οι τέσσερις παίκτες χωρίζονται σε δύο ομάδες. Οι παίκτες της κάθε ομάδας (ζευγάρι) κάθονται απέναντι. Μια παρτίδα ξεκινά με το μοίρασμα των φύλλων. Μετά το μοίρασμα ακολουθεί το ποντάρισμα. Με το πέρας της διαδικασίας πονταρίσματος παίζεται (διεξάγεται) η παρτίδα. Η παρτίδα αποτελείται από οχτώ γύρους - μπάζες όσα και τα φύλλα που κρατάει ο κάθε παίκτης. Ακολουθεί η καταμέτρηση των πόντων της παρτίδας και η καταγραφή της βαθμολογίας. Οι πόντοι κάθε ομάδας στην παρτίδα προστίθενται στους συνολικούς πόντους της κάθε ομάδας στη γενική βαθμολογία.

Ένα παιχνίδι πιλόττας αποτελείται από πολλές παρτίδες. Το παιχνίδι τελειώνει, όταν μία από τις δύο ομάδες φτάσει στον προκαθορισμένο αριθμό πόντων της βαθμολογίας, οπότε και ανακηρύσσεται νικήτρια του παιχνιδιού.

Συνήθως ένας από τους τέσσερις παίκτες κρατάει το σκορ και για τις δύο ομάδες για ολόκληρο το παιχνίδι καταγράφοντας σε μια κόλλα χαρτί πώς διαμορφώνεται το σκορ μετά από κάθε παρτίδα για κάθε ομάδα. Συγκεκριμένα, ο παίκτης αυτός καταγράφει τους πόντους της ομάδας του στην αριστερή στήλη και τους πόντους της αντίπαλης ομάδας στη δεξιά στήλη. Στη μεσαία στήλη καταγράφει το τελικό ποντάρισμα κάθε παρτίδας.

ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΠΑΙΧΝΙ∆ΙΟΥ

Πρωταρχικός στόχος των ομάδων σε κάθε παρτίδα είναι να κερδίσουν τους μέγιστους δυνατούς πόντους. Σκοπός του παιχνιδιού και για τις δύο ομάδες σε μια παρτίδα είναι να ποντάρουν και να κατοχυρώσουν το παιχνίδι και στη συνέχεια να μαζέψουν τους απαραίτητους πόντους για να το επιτύχουν, δηλαδή να το βγάλουν. Η αντίπαλη ομάδα προσπαθεί να κερδίσει όσους περισσότερους πόντους μπορεί στην παρτίδα με απώτερο σκοπό να μην επιτρέψει στην ομάδα που κατοχύρωσε το παιχνίδι να βγάλει το παιχνίδι. Περισσότερα θα εξηγηθούν στη συνέχεια.

ΦΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΑΡΤΙΔΑΣ:

Α) Μοίρασμα

Β) Ποντάρισμα (Ανοίγματα)

Μόλις μοιραστούν τα φύλλα για μια παρτίδα, ξεκινά η διαδικασία πονταρίσματος (ανοίγματα - παλαρίσματα) και κατοχύρωσης του παιχνιδιού στη συγκεκριμένη παρτίδα. Κατά τη διαδικασία του πονταρίσματος αποφασίζεται:

- η φυλή που θα λειτουργεί ως κόζια - ατού σ’ αυτή την παρτίδα,

- η ομάδα που κατοχυρώνει τα κόζια, και

- η τελική τιμή πονταρίσματος.

Τιμή πονταρίσματος ονομάζεται ο ελάχιστος αριθμός πόντων που πρέπει να κερδίσει στην παρτίδα η ομάδα που ποντάρει - στοιχηματίζει. Τελική τιμή πονταρίσματος ονομάζεται ο ελάχιστος αριθμός πόντων που πρέπει να κερδίσει στην παρτίδα η ομάδα η οποία έχει κατοχυρώσει το παιχνίδι. Τα κόζια (ατού) είναι φύλλα από μια συγκεκριμένη φυλή σε κάθε παρτίδα και είναι ισχυρότερα σε αξία/πόντους από τα φύλλα των άλλων φυλών στη συγκεκριμένη παρτίδα.

Γ) Διεξαγωγή της παρτίδας – Δηλώσεις

Η διεξαγωγή της παρτίδας (παίξιμο) αποτελείται από οκτώ γύρους - μπάζες, όσα δηλαδή και τα φύλλα που κρατά ο κάθε παίκτης. Ακολουθούν οι βασικοί κανονισμοί διεξαγωγής της παρτίδας.

Ο παίκτης που κάθεται δεξιά του παίκτη που μοίρασε ρίχνει πρώτος ένα φύλλο, όποιο θέλει, στη μέση του τραπεζιού. Σε κάθε γύρο - μπάζα:

- Ο παίκτης που παίζει πρώτος καθορίζει τη φυλή που θα παιχτεί στον συγκεκριμένο γύρο - μπάζα. Δηλαδή, το φύλλο που ρίχνει ο πρώτος παίκτης δείχνει και τη φυλή που θα παιχτεί στον συγκεκριμένο γύρο - μπάζα. Όποια φυλή παίξει ο πρώτος παίχτης, την ίδια φυλή είναι υποχρεωμένοι να παίξουν και όλοι οι υπόλοιποι παίκτες. Νοείται ότι κανένας παίκτης δεν έχει το δικαίωμα να ρίξει φύλλο άλλης φυλής, αν στα χέρια του κρατά φύλλο από την ίδια φυλή.

- Οι υπόλοιποι τρεις παίκτες αριστερόστροφα είναι υποχρεωμένοι να ακολουθήσουν, δηλαδή να ρίξουν ένα φύλλο της ίδιας φυλής, για να ολοκληρωθεί ο γύρος - μπάζα.

- Αν κάποιος παίκτης δεν έχει φύλλο της φυλής με την οποία ξεκίνησε ο γύρος - μπάζα, είναι υποχρεωμένος να τσακίσει, δηλαδή να παίξει κόζι (ατού) κερδίζοντας την μπάζα. Τα κόζια είναι ισχυρότερα από τα φύλλα των άλλων φυλών σε κάθε παρτίδα. Αν δύο ή τρεις παίκτες τσακίσουν, τότε την μπάζα κερδίζει το ισχυρότερο κόζι.

- Αν ένας παίχτης δεν έχει φύλλο ούτε από τη φυλή που ξεκίνησε ούτε κόζι, παίζει ένα οποιοδήποτε άλλο φύλλο και φυσικά δεν μπορεί να κερδίσει τη συγκεκριμένη μπάζα.

- Αν ο παίκτης πρέπει να παίξει κόζι σε γύρο - μπάζα που έχει ήδη παιχτεί κόζι, είναι υποχρεωμένος να «ανέβει», δηλαδή να παίξει ένα κόζι που είναι ισχυρότερο από όλα τα προηγούμενα κόζια που έχουν παιχτεί στον συγκεκριμένο γύρο - μπάζα. Νοείται ότι σε γύρο - μπάζα που ο πρώτος παίκτης έπαιξε κόζι (μπάζα κοζιών), ο κάθε παίχτης είναι υποχρεωμένος να ρίχνει φύλλο δυνατότερο από τον προηγούμενο παίκτη. Αν ο παίκτης δεν έχει ισχυρότερο κόζι, μπορεί να παίξει όποιο κόζι θέλει από αυτά που έχει, ενώ αν δεν έχει κόζι, μπορεί να ρίξει οποιοδήποτε άλλο φύλλο.

- Στις άλλες φυλές που δεν είναι κόζια δεν ισχύει το ίδιο και ο παίκτης δεν είναι υποχρεωμένος να «ανέβει», μπορεί, δηλαδή, να ρίξει οποιοδήποτε φύλλο θέλει της συγκεκριμένης φυλής. Υπάρχει ωστόσο μια παραλλαγή της πιλόττας στην οποία οι παίκτες πρέπει να «ανεβαίνουν» σε όλες τις φυλές.

- Ο παίκτης που έπαιξε το ισχυρότερο φύλλο κερδίζει την μπάζα και παίρνει τα τέσσερα φύλλα και τα τοποθετεί ανάποδα μπροστά του ή μπροστά από τον σύντροφό του ως κερδισμένα για την ομάδα του.

- Ο παίκτης που κερδίζει την μπάζα, ρίχνει το πρώτο φύλλο της επόμενης.

Τα περισσότερα από τα τριάντα δύο φύλλα που χρησιμοποιούνται στην πιλόττα αξίζουν κάποιους πόντους. Κάποια είναι χωρίς αξία, «ά-ποντα». Όσους περισσότερους πόντους αξίζει ένα φύλλο, τόσο πιο δυνατό είναι. Στα φύλλα της φυλής των κοζιών ισχύει διαφορετική σειρά δυναμικότητας και αξίας πόντων απ’ ότι στις άλλες φυλές. Η δηλωμένη φυλή κοζιών κερδίζει τα μη κόζια. Οποιοδήποτε κόζι είναι ανώτερο από οποιοδήποτε φύλλο άλλης φυλής.

Στα κόζια η ιεραρχία, αλλά και οι πόντοι που αντιστοιχούν σε κάθε φύλλο, έχουν ως εξής:

• J (20 πόντοι, ανώτατο φύλλο στο παιχνίδι),
• 9 (14 πόντοι),
• A (11 πόντοι),
• 10 - Βερτίνα (10 πόντοι),
• K (4 πόντοι),
• Q (3 πόντοι),
• 8 (0 πόντοι),
• 7 (0 πόντοι). 

Στις άλλες τρεις φυλές ισχύει η πιο κάτω σειρά:

• A (11 πόντοι), 
• 10 - Βερτίνα (10 πόντοι),
• K (4 πόντοι),
• Q (3 πόντοι),
• J (2 πόντοι),
• 9 (0 πόντοι),
• 8 (0 πόντοι),
• 7 (0 πόντοι). 

Το φύλλο 10 (δεκάρι) στην πιλόττα ονομάζεται βερτίνα.

Όπως διαπιστώνουμε τα φύλλα Α, 10, Κ, Q, 8, 7 αξίζουν τους ίδιους πόντους και στα κόζια και στις υπόλοιπες φυλές. Οποιοδήποτε κόζι, όμως, είναι ισχυρότερο φύλλο από οποιοδήποτε φύλλο άλλης φυλής. Τα φύλλα 9, 8, 7 που δεν είναι κόζια - ατού, λέγονται και λιμά και είναι άποντα.

Οι συνολικοί πόντοι μιας παρτίδας είναι 162 και είναι οι εξής:

- Βαλές (J) κόζι - 20 πόντοι,

- Εννιάρι (9) κόζι - 14 πόντοι,

- Οι 4 άσοι (Α) - 44 πόντοι,

- Οι 4 βερτίνες (10) - 40 πόντοι,

- Οι 4 ρηγάδες (Κ) - 16 πόντοι,

- Οι 4 ντάμες (Q) - 12 πόντοι,

- Οι υπόλοιποι 3 βαλέδες (J) - 6 πόντοι,

- Η τελευταία μπάζα - 10 πόντοι.

Η ομάδα που κερδίζει την τελευταία μπάζα κερδίζει έναν επιπλέον αριθμό πόντων που ονομάζεται το πίσω και αξίζει 10 πόντους, το οποίο συμπεριλαμβάνεται στους 162 πόντους της παρτίδας. Οι 162 πόντοι αναφέρονται σε µία καθαρή παρτίδα, χωρίς δηλώσεις.

Στην πιλόττα υπάρχουν ορισμένοι ειδικοί κανόνες παιχνιδιού όσον αφορά τη βαθμολόγηση επιπλέον πόντων, που ονομάζονται δηλώσεις. Οι δηλώσεις είναι συγκεκριμένοι συνδυασμοί φύλλων που μπορεί να δημιουργήσει ο παίκτης στην παρτίδα με τα οκτώ φύλλα που του μοιράστηκαν. Αναλυτικά, οι συνδυασμοί αυτοί μπορεί να είναι οι τρίτες, οι τετάρτες, οι πέμπτες (τρία, τέσσερα ή πέντε συνεχόμενα φύλλα ίδιας φυλής στη σειρά A, K ,Q, J, 10, 9, 8, 7), το καρέ (τέσσερις βαλέδες ή εννιάρια ή άσοι ή βερτίνες ή ρηγάδες ή ντάμες) και η πιλόττα (ρήγας και ντάμα στα κόζια). Οι τρίτες δίνουν 20 πόντους, οι τετάρτες 50 πόντους και οι πέμπτες 100 πόντους. Οι πόντοι που δίνουν τα καρέ εξαρτώνται από το φύλλο. Το καρέ με βαλέδες (J) εξασφαλίζει 200 πόντους, το καρέ με εννιάρια (9) εξασφαλίζει 150 πόντους και τα καρέ με άσους (Α), βερτίνες (10), ρηγάδες (Κ), ντάμες (Q), εξασφαλίζουν 100 πόντους. Καρέ του 8 και του 7 δεν υπάρχουν και δεν εξασφαλίζουν πόντους.

Οι δηλώσεις (εκτός από τη δήλωση της πιλόττας) πρέπει να λέγονται - δηλώνονται στον πρώτο γύρο - μπάζα της παρτίδας και να εμφανίζονται - παρουσιάζονται στον δεύτερο γύρο - μπάζα, πριν παίξει ο παίκτης. Συγκεκριμένα, ο παίκτης που διαθέτει δήλωση πρέπει, πριν παίξει στον δεύτερο γύρο, να την παρουσιάσει - δείξει στους υπόλοιπους παίκτες και μετά να ρίξει φύλλο για τον δεύτερο γύρο της παρτίδας. Αν ο παίκτης πει τη δήλωσή του στον πρώτο γύρο αλλά ξεχάσει να τη δείξει στους υπόλοιπους παίκτες στον δεύτερο γύρο και παίξει, τότε η συγκεκριμένη δήλωση δεν μετρά και οι βαθμοί της δεν υπολογίζονται. Αν και οι δύο ομάδες έχουν δηλώσεις, τότε δηλώνονται όλες κατά τον πρώτο γύρο. Πριν ξεκινήσει ο δεύτερος γύρος οι δηλώσεις συγκρίνονται και η ομάδα του παίκτη που έχει την ισχυρότερη δήλωση δείχνει τις δηλώσεις της και εξασφαλίζει τους ανάλογους βαθμούς. Αν οι δηλώσεις μεταξύ των ομάδων είναι ίδιες και δεν είναι σε κόζια, θεωρούνται ισοδύναμες και δεν μετρά καμία. Αν οι δηλώσεις είναι οι ίδιες αλλά η μια είναι σε κόζια, τότε η δήλωση σε κόζια υπερνικά την αντίστοιχη που δεν είναι σε κόζια και μετρά. Η πιλόττα δηλώνεται κατά τη διεξαγωγή της παρτίδας. Συγκεκριμένα, ο παίκτης που έχει την πιλόττα τη στιγμή που θα ρίξει το ένα από τα δύο φύλλα της πιλόττας θα αναφωνήσει «Πιλόττα» και τη στιγμή που θα ρίξει το άλλο φύλλο της πιλόττας θα αναφωνήσει «Ρε-πιλόττα».

Δ) Καταμέτρηση πόντων – Βαθμολογία

Μόλις τελειώσει η διεξαγωγή της παρτίδας γίνεται καταμέτρηση των πόντων της κάθε ομάδας στη συγκεκριμένη παρτίδα.